Özet: Rene Descartes’in aşama aşama ulaşmış olduğu meşhur sözüdür. Descartes; herşeyden kuşku edebiliriz hatta kuşku ettiğimizden bile kuşku ederken hep aynı şeyi yaparız; düşünürüz. Hiçbir süre düşünmekten kesilmiyoruz böylece kuşku etmemiz düşünmemizin kanıtı oluyor der. Descartes tüm bunlardan yeni bir yere ulaşarak: “herşeyin yanlış bulunduğunu düşünmek istediğim sırada bunu düşünen benim mecburi olarak bulunan birşey olmam icap ettiğini farkettim” diyor ve düşünüyorsam varımdır daha doğrusu düşünmek için varolmam gerekiyor diyerek bu mühim noktaya {nasıl} ulaştığını konu alıyor.
Detay: “Düşünüyorum, öyleyse varım”. Bu aslına bakarsak şu probleminin cevabıydı: “Mutlak kesinlikle bilebileceğim kati bir şey var mı?”
Asla şüphesiz devamlı düşündüğünü anlayarak ve bunu Varlık ile bağdaştırarak, kendini düşünceyle tamamlamıştı. Nihai gerçek yerine aslına bakarsak egonun kökenini bulmuştu fakat bunu bilmiyordu.
Ortalama üç çağ sonrasında, bir düşünür Decartes’ın bu sözünde neredeyse öteki her insanın bakış açısından kaçan bir noktayı elde etti. Bu kişinin adı Jean Paul Sartre idi.
Descartes’ın “Düşünüyorum öyleyse varım” sözünü derinden inceleyen Sartre, sonunda kendi sözleriyle şunu anlamış oldu: “Ben’ diyen bilinçle düşünen şuur aynı değil”.
BUNUNLA NE DEMEK İSTEMİŞTİ?
Eğer düşündüğünüzün farkındaysanız, o farkındalık düşünme sürecinin bir parçası olması imkansız; dolayısıyla bilincin değişik bir boyutu olması gerekir. Ve ‘ben’ diyen de o farkındalıktır.İçinizde düşenceden başka bir şey olmasaydı, düşündüğünüzü dahi bilemezdiniz.Rüya gördüğünün bilincinde olmayan biri benzer biçimde olurdunuz. Rüya gören kişinin rüyadaki imgelerle kendini tanımlaması benzer biçimde, siz de kendinizi düşüncelerle tanımlardınız. Birçok şahıs hala bu şekilde yaşamakta, uyurgezer benzer biçimde ortalıkta dolaşmakta, uyuduğunu dahi bilmemekte, devamlı olarak aynı karabasan gerçekliği tekrardan yaratan zihin yapısının tutsağı olmaktadır. Rüya gördüğünüzü bildiğinizde rüya içinde uyanıksınız anlamına gelir. Kısaca başka bir şuur boyutu devreye girmiştir.
Sartre’ın içgörüsü muhteşimdir fakat keşfettiği şeyin önemini kavrayabilmek için o da kendisini düşünceyle tanımlamaktadır: Yeni bir şuur boyutunun ortaya çıkışı.
(E. Tolle- Var Olmanın Gücü)
- düşünüyorum öyleyse varım sözünün açıklaması
- Düşünüyorum, Öyleyse Varım…
- Descartes
- Sartre
- Descartese Bakılırsa Varlık
- Varoluşu Düşünceden Çıkarsayan Descartes’Çı Akıl Yürütme
- Sartre’a Bakılırsa Edebiyat
- Cogito