Geek, toplumsal yaşantısı olsa da genel algının haricinde insanların alışık olmadığı bilgisayar, astronomi, edebiyat, bilimkurgu benzer biçimde malzemelere bağımlı ve topluluk halindeki buluşmalarında ortamın informasyon çöplüğüne döndüğü insan yada insan topluluğudur diyebiliriz. İlk olarak geekin fena bir şey olmadığını söylememiz gerekiyor. Geeklerin bilgisayar, edebiyat, müzik, oyun, film benzer biçimde mevzular hakkında başkalarıyla söyleşi edebilecekleri düzeyde detayları vardır.
Hızla gelişen teknolojinin yaşamımıza girmesi ve giderek olmazsa olmaz bir unsur haline gelmesiyle geek kavramıyla daha sık karşılaşmaya başladık. Belirli bir hobiye, entelektüel uğraşıya ya da meşgaleye takıntı derecesinde bağlı olan insanlara geek denir. Geekler bilinenin aksine bir tek bilgisayar ve bilgisayar oyunlarına meraklı değillerdir. Mesela, duvar boyasına kafayı takan bir insan, bu mevzu hakkında günlerce hatta haftalarca araştırma yapıyor, duvar boyası hakkında gerekenden fazlasını biliyor ve adeta yaşamının bir parçası yapıyorsa, bu insana duvar boyası geeki denir.
Hayatlarının büyük bir bölümünü evde kitap okuyarak, film izleyerek ve oyun oynayarak geçirirler. Mesela, seneler öncesinde gösterime girmiş bir filmin bahsi açılsa en ince ayrıntısına kadar filmden bahsedebilecek şahıs geek olandır. Organik olarak bu durum, karşısındaki insanı sıkabilir. Evde daha çok süre geçirebilmek için her şeyi yaparlar. Hatta kız yada adam dostlarını dahi bu uğurda ekebilirler. Sayısal kabiliyetleri de oldukça iyi olan geekler adeta birer informasyon küpüdürler. Amerikan filmlerinde çoğunlukla yer verilen bir stereotip vardır, geekler de onlara benzer fakat Amerikan filmlerindeki benzer biçimde okulda hocalarına yalakalık meydana getiren tipler değillerdir. Tam olarak Türkçe karşılığı olmasa da adeta birer FRP delisidirler. Genel anlamda beyaz tende olmalarıyla bilinirler. Doğal bunun evden çıkmamak ve dolayısıyla da güneş yüzü görmemekle de ilgisi vardır.
{Nasıl} Geek Olunur?
Geek olmak için ilk olarak kafaya taktığınız mevzu hakkında heyecanlı olmanız gerekir. İlgi duymadığınız bir mevzunun geeki olamazsınız. Şundan dolayı o mevzu üstünde detaylı araştırma yapmalı, hayatınızın bir parçası olarak kabul etmelisiniz. Avrupa’da geek kelimesinin karşılığı pek fazlaca dilde ‘soytarı, boş adam, serseri’ benzer biçimde anlamlara geliyor. Fakat şunu da belirtmek gerekir ki bu tabirler asla geekin gerçek anlamını karşılamıyor. Geekin merak duyduğu mevzular insanoğlu için anlam ifade etmese de bu şahıs özgür iradesini kullanarak sevilmiş olduğu ve merak duyduğu mevzuya kafayı takmakta ve araştırma yaparak bu mevzu hakkında detaylı informasyon sahibi olmaktan zevk almaktadır. Geekler bir süre sonrasında kafa yordukları şeyle duygusal bağ da kurarlar. Sözgelişi, Örümcek Adam geeki ile muhabbet ederken, Örümcek Adam hakkında fena, aşağılayıcı bir yorumda bulunursanız, sert bir tepkiyle karşılaşabilir ve kendinizi hararetli bir münakaşanın ortasında bulabilirsiniz.
Birazcık daha yaşamın içinde yer edinen bir mevzu üstünden gitmek gerekirse, çevrenizde kesinlikle futbolu takip eden ve Süper Lig’de bulunan takımların kadrolarını ezbere bilen bir dostunuz vardır. Yoksa da endişelenmeyin, başkasının bir arkadaşı kesinlikle biliyordur. İşte bu adam tam bir Süper Lig geekidir. Şundan dolayı Süper Lig’deki takımlar ve takımların kadroları değişse de, bu kişinin ilgili olduğu mevzuya duyduğu coşku, kendisini yeni kadroları takip etmeye ve onlar üstünde çözümleme hayata geçirmeye zorlar. Eğer arkadaşınızın mekanı bir tek Süper Lig üstüne değilse, dünya futbolu ve futbolun genel kültürüyle ilgileniyorsa dostunuz artık tam bir futbol geekidir. Son olarak şunu belirtmek gerekir, bir mevzuya ilgi duymanız sizi o mevzunun geeki yapmaz. O şey üstünde kafa yormalı, araştırma yapmalısınız.
ABD Birleşik Devletleri ve Geek Terimi
Geek terimi, geeklere geek olmayanlar tarafınca verildi. Bir insan topluluğuna isim vermek, o topluluğa yabancılık çekmekle meydana gelir. Ezelden beri birbirine komşu 3 köy içinde soyluk, milletlik, ümmetlik olmaz. Bu yüzden topluluk adı de koyulmaz. Küçük bir araştırma yaptığınızda, bazı kabilelere verilen adların o kabilenin dilinde ‘insanoğlu’ ya da ‘biz’ benzer biçimde anlamlar taşıdığını görmüş olacaksınız. Fakat hiçbir süre ‘ötekiler’ denmez. Eğer bir yerden topluluk adı çıkmışsa, o yerde ötekileştirme, yabancılaştırma, aşağılama vardır.
Bilhassa Amerikan toplumunda entelektüel karşıtlığı ve kamusal katılım saplantısı benzer biçimde durumlara sıkça rastlanıyor. Geekler ise hem kamunun düşünsel dünyasının dışındadır hem de entelektüel kişilerdir. Kısacası Amerikan toplumunun iki temel kabulüne ters düştükleri için geeklere hep kuşkuyla yaklaştılar. Günümüzde Amerikan toplumunun geekleri ayrı bir topluluk olarak görüp isimlendirmesi de bu nedendendir. Bu iki kültürel yapı, Amerikan Demokratik Cumhuriyetinin kuruluşundaki temellerdir ve ABD ideolojik anlamda yıkılmadığı müddetçe bu durum değişmeyecektir. Amerikan toplumu geeklerden faydalanmış olduğu sürece her daim el üstünde tutarlar, fakat temeldeki düşmanlık sebebiyle geekleri asla kendileri benzer biçimde düzgüsel bir yurttaş olarak addetmezler. Geeklerin Amerikan toplumundaki yeri ve toplumla ilişkisi bu yüzden inişli çıkışlı, oldukça değişkendir.
Amerikan toplumunun yapısı, geek tanımını bilimsel bir tarif olmaktan çıkartmış, sığ ve çıkarcı bir tarif olmaya zorlamıştır. Geek kimliğini gerçekleştiren şey Amerikan toplumundaki geek düşmanlığı olduğundan geçtiğimiz 50 yıl içinde popüler kültürde geekler gündem olduğunda en fazlaca Amerikan toplumunun nefret etmiş olduğu geek tiplemeleri karikatürize edildi. Bu süreçte geekler için basmakalıp bir tarif ortaya atıldı. Bu tanıma bakılırsa geek; çizgi film seyreden, ticari bir çıkarı olmadan bilim ve teknolojiye ilgi duyan, çizgi roman okuyan, insanları sözel açıdan etkileme yetisi bulunmayan, oyuncak toplayan, tinsel yönü zayıf kişiler olarak betimlendi. Kısacası, Amerikan toplumundaki ‘makbul yurttaş’ tanımının tam tersi geekler için yapılmış oldu.
Amerikalıların ‘geek’ diyerek hor gördükleri insanların ortak özelliği, hiçbir çıkar gözetmeksizin ilgi duyduğu mevzu hakkında araştırma yapması, yeni şeyler öğrenmesi, özetlemek gerekirse çabalamasıdır. Fakat bu özelliğe haiz her insan, aynı seviyede aşağılanmaz. Bunun sebebi ise Amerikan toplumun sığ ve çıkarcı olmasıdır. Hatta Soğuk Cenk döneminde çekilen filmlerde, ABD Birleşik Devletleri’nin Sovyetler Birliği’ne karşı uzay cenginde üstünlük kurmasıyla NASA bilim adamları öncü konumda gösterilirken, çizgi roman okuyan gözlüklü ergen tiplerin kafaları klozete sokulur.
Nerd Nedir?
Geek ile sıkça karıştırılan bir kavram olsa Nerdün geekle yakından uzaktan alakası yoktur. Nerdlerin içinde geeklerin aksine coşku yoktur ve tek bir hedef doğrultusunda çalışırlar. Lisede yarınlar yokmuşçasına fizik ya da matematik çalışan tipler nerdlere örnektir. Bu çocuklardan bazılarının matematiğe ya da fiziğe ilgisi olsa da, birçoğu matematik, fizik, kimya, biyoloji benzer biçimde mevzularla ilgili değildir fakat mecburiyetten ilgiliymiş benzer biçimde davranıp fazlaca çalışırlar. Nerd kelimesinin Türkçedeki anlamı ise ‘inek’tir. Doğrusu okullarda fazlaca çalışan tiplere takılan lakapla aynıdır.