Paradigma

  • paradigma

    İsimLatince

    Dizi


Tarif 1 : Türkçesi ictihad. Yunanca paradeigma kelimesinden gelir.
“Paradigma, ferdin iç ve dış dünyasını (kendisini ve etrafını) yorumlama, idrak etme ve bilme süreçleriyle ilgili tüm etkenlerin yarattığı örgütlü ve dinamik düşünsel sistem, düzenektir.”

Bir başkası paradigma’ya oldukça özetlemek gerekirse, “idrak düzeneği” diyordu.

Psikolog Prof.Dr. Doğan Cüceloğlu bir TV programında kavramın açıklamasını oldukça daha pratiğe indirgeyerek, gözlüğünü çıkarıp sunucuya göstermiş ve “İşte bu” demişti.

Iyi mi bir gözlükle bakıyoruz dünyaya?

Bir arayol bulup paradigma’yı, insanoğlunun yaşamı (doğal ki, hem kendisini hem de etrafını) yorumlama ve idrak etme biçimi diye tanımlayalım.


Tarif 2 : Kişilerin, grupların yada toplumların perspektif. Thomas Samuel Kuhn’a bakılırsa: “Belli bir bilimsel yaklaşımın doğayı sorgulamak ve doğada bir ilişkiler bütünü bulmak için kullandığı açık ya da örtülü inançlar, kurallar, değerler ve kavramsal-deneysel araçların tümüdür.”


Tarif 3 : Paradigma terimi idrak süreci, seçici idrak ve algıda organizasyon kavramları ile açıklanıyor. Idrak, duyusal verilerin anlamlandırılması sürecidir. Algılayanın hazıroluşu (gereksinimleri, güdüleri vb.) ve algılanan nesnenin özellikleri seçici algılamada etkili faktörlerdir. Idrak etme sürecinin aktiftir. Algılayan nesneleri gelişigüzel değil bir seviye içinde algılar. Idrak etme süreci bir tek fizyolojik çevrenin algılanması ile sınırı olan değildir. Toplumsal olayların algılanmasında da aynı süreçler sözkonusudur.

Paradigma terimi, idrak etme, yorumlama ve bilme süreçleriyle ilgili tüm etkenlerin yarattığı örgütlü ve dinamik düşünsel sistemdir. Paradigmaya karşılık “idrak düzeneği” teriminin de kullanılabilir. Paradigma bir tür harita, belirli durumlarda iyi mi davranılması gerektiğine ilişkin bir temel kalıptır. Bursa haritası ile İzmir’de adres bulmak mümkün değildir. Sadece gerçek durumlara uygun bir harita ile doğru sonuçlara ulaşılabir. Gerçek durumlara uygun paradigmaları belirlemek zor olsa gerek. Sistemli düşünme şekilleri ile bu başarılabilir. Bundan dolayı özgür ve yaratıcı düşünmek oldukça önemlidir. Bilimsel düşünme metodu, iyi bir düşünme metodudur.

Paradigmalar hiyerarşik bir seviye içinde ilişki içindedir.

Toplumumuzda yaşam mühim seviyede geleneksel kültüre uygun bir paradigmayla yürümektedir. Bununla beraber yasal çerçevenin modern kültüre uygundur. Bilimsel niteliği olan eğitim temel paradigmaları değiştirmeye yetmez. Bundan dolayı bilimsel nitelikli eğitim köklü davranış değişimleri oluşturmayı tek başına başaramaz. Torpilin (kayırmanın) yasal olarak kabahat sayılması modern kültüre uygundur fakat yüksek eğitim almış kişilerin rüşvet alması geleneksel kültüre bağlı kalıplanmış bir davranış olarak devam etder. Bundan dolayı adam kayırma üniversiteler şeklinde en yüksek bilimsel nitelikli eğitim merkezlerinde de yaşamaktadır.


  1. paradigma nedir
  2. paradigma
  3. paradigma ne demek
  4. paradigma nedir felsefe
  5. paradigma akademi
  6. paradigma yayınları
  7. paradigma örnekleri
  8. paradigmanın iflası
  9. paradigma nedir tdk
  10. paradigmatik nedir

  1. İctihad

Yorum yapın