Sagu

• sagu

  İsim

  Bazı hurma ağaçlarının özünden çıkarılan ve pirinç benzer biçimde kullanılan nişastalı bir madde, Hint irmiği

---

İslam öncesi Türkler içinde , bir kahraman, bir devlet büyüğü öldüğünde bunlar için meydana getirilen yuğ isminde olan yas törenlerinde kopuz eşliğinde söylenen şiirlere sagu denir.

a. Ölen bir kişinin arkasından söylenen ağıt şiirleridir.
b. Ölen kişinin kahramanlıklarını, başarılarını, erdemlerini anlatır; ölümlerinden duyulan üzüntüyü dile getirir.
c. Koşuk nazım şekliyle söylenir.
d. Dörtlükler halinde söylenir.
e. 4+3=7’li hece ölçüsüyle yazılır.
f. Bu şiirlere İslâm sonrası halk edebiyatında “ağıt”, Divan edebiyatında “mersiye” denir
g. “Yuğ” denilen ölüm törenlerinde söylenir.
h. Divanu Lûgatit-Türk’teki Alp Er Tunga sagusu bu türün mühim bir örneğidir.
i. Sagu söyleyen kişilere sagucu ya da ağıtçı denir.

Sagu Örneği:

ALP ER TUNGA SAGUSU
Alp Er Tunga öldi mü
Isız ajun kaldı mu
Özlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur

Özlek yarağ közetti
Ogrı tuzak uzattı
Beglerbegin azıttı
Kaçsa kah kurtulur

Ögreyüki mundağ ok
Munda adın tigdağ ok
Atsa ajun uğrap ok
Tağlar başı kertilür

Begler atın argurup
Kagdu anı turgurup
Menğzi yüzü sargarup
Körküm anğar türtülür

Ulşıp eren börleyü
Yırtıp yaka urlayu
Sıkrıp üni yurlayu
Sıgtap közi örtülür

Könğlüm için örtedi
Yitmiş yaşığ kartadı
Keçmiş özüg irtedi
Tün kün keçüp irtelür

Günümüz Türkçesiyle:
Alp Er Tunga öldü mü?
Fena dünya kaldı mı?
Vakit öcünü aldı mı?
Şimdi yürek yırtılır.

Vakit fırsat gözetti
Gizli saklı tuzak uzattı
Beyler beyini azıttı
Kaçsa {nasıl} kurtulur?

Adeti bu şekilde işte.
Bunda başka sebep yok.
Felek ok atıp vursa
Dağlar başı kertilir.

Beyler atlarını yoruyor
Kaygı onları zayıflatıyor
Benizleri yüzleri sararıp
Safran sürülmüş benzer biçimde oluyor

Erler kurtlar benzer biçimde uluşup
Bağırıp yaka(larını) yırtıyor
Kısık seslerle haykırıyor
(Gözleri yaşlarla) örtülünceye kadar ağlıyorlar

Gönlüm içten yandı
Kaybolmuş yarayı kaktı
Geçmiş gün(ler)i aradı(m)
Gece(ler) gün(ler) geçse (o gene) aranır.

Bulmacada Sagu

Bulmacada Ölene yakılan ağıt sorusunun cevabı nedir?
Kare ve çengel bulmacalarda “Ölene yakılan ağıt” sorusunun yanıtında boşluk 4 harflidir ve cevabına SAĞU yazabilirsiniz..

---