Sanal gerçeklik (VR) nedir?

Sanal gerçeklik (VR) nedir?

Sanal gerçeklik (VR), kullananların sanal bir ortamda kendilerini gerçekmiş benzer biçimde hissetmelerini elde eden bir teknolojidir. Sanal gerçeklik, bir bilgisayar tarafınca oluşturulan üç boyutlu bir görüntünün, kullananların başlarına taktığı bir aygıt vasıtasıyla gözlerine yansıtılmasıyla çalışır. Bu aygıt, kullanıcının hareketlerini takip ederek, görüntünün kullanıcının bakış açısına bakılırsa değişmesini sağlar.

Sanal gerçeklik, eğlence, eğitim, sıhhat ve iş benzer biçimde birçok alanda kullanılmaktadır. Eğlence alanında, sanal gerçeklik oyunları, filmler ve öteki deneyimler için kullanılmaktadır. Eğitim alanında, sanal gerçeklik, öğrencilerin değişik bölgeleri ve deneyimleri keşfetmeleri için kullanılmaktadır. Sıhhat alanında, sanal gerçeklik, fobilerin tedavisi, ameliyatların eğitimi ve öteki uygulamalar için kullanılmaktadır. İş alanında, sanal gerçeklik, çalışanların yeni çıkan ürünler ve süreçleri kontrol etmeleri için kullanılmaktadır.

Sanal gerçeklik, hızla büyüyen ve gelişen bir teknolojidir. Sanal gerçekliğin gelecekte hayatımızı daha da iyileştireceği ve dönüştüreceği öngörülmektedir.

Yararları

Sanal gerçekliğin bazı yararları şunlardır:

  • Gerçekçi deneyimler: Sanal gerçeklik, kullanıcılara gerçek dünyada mümkün olmayan deneyimler sunabilir. Mesela, kullanıcılar, dünyanın herhangi bir yerinde gezi edebilir, tehlikeli yada pahalı deneyimler yaşayabilir yada yalnız yeni şeyler keşfedebilirler.
  • Daha çok etkileşim: Sanal gerçeklik, kullananların sanal dünyayla daha çok etkileşime girmesine olanak tanır. Mesela, kullanıcılar, sanal nesneleri kaldırabilir, dokunabilir ve hatta kullanabilirler.
  • Daha iyi öğrenme: Sanal gerçeklik, öğrencilerin yeni şeyler öğrenmelerini daha kolay ve keyifli hale getirebilir. Mesela, öğrenciler, sanal bir laboratuvarda bir ameliyatı gözlemleyebilir yada zamanı bir vakaya tanıklık edebilirler.

Dezavantajları

Sanal gerçekliğin bazı dezavantajları şunlardır:

  • Maliyet: Sanal gerçeklik ekipmanları pahalı olabilir.
  • Değişen teknolojinin sınırlamaları: Sanal gerçeklik teknolojisi hemen hemen muhteşem değildir ve bazı sınırlamaları vardır. Mesela, sanal gerçeklik cihazları, kullanıcının hareketlerini tam olarak takip edemeyebilir.
  • Baş dönmesi ve mide bulantısı: Bazı kullanıcılar, sanal gerçeklik ekipmanlarını kullanırken baş dönmesi ve mide bulantısı yaşayabilir.

Sanal gerçeklik, hala geliştirme aşamasında olan bir teknolojidir. Sadece, sanal gerçekliğin gelecekte hayatımızı daha da iyileştireceği ve dönüştüreceği öngörülmektedir.

Temel öğeleri

VR teknolojisi, aşağıdaki temel öğeleri ihtiva eder:

  1. VR Gözlükleri yada Başlıkları: Kullananların gözlerine ve kimi zaman kulaklarına görüntü ve ses elde eden cihazlardır. Bu cihazlar, sanal dünyanın içine girmenizi sağlar. Gözlüklerin içinde bulunan hususi lensler, kullanıcıya 3D görüntüler sunar.

  2. Duyusal Ekipmanlar: VR deneyimini daha gerçekçi hale getiren çeşitli duyusal ekipmanlar da kullanılır. Bunlar, dokunma, işitme, koku ve hatta tat duyusunu etkileyen cihazları içerebilir. Mesela, elinizi hareket ettirdiğinizde sanal dünyada elinizi görmek için dokunmatik eldivenler kullanılabilir.

  3. Hareket İzleme: VR deneyimini geliştirmek için kullananların hareketlerini izleyen sensörler ve kameralar kullanılır. Bu sayede kullananların gerçek dünyada yaptıkları hareketler, sanal dünyada da yansıtılabilir.

  4. Sanal İçerik ve Yazılım: VR deneyimi sunan uygulamalar, oyunlar ve simülasyonlar çoğu zaman hususi olarak geliştirilir. Bu içerikler, kullanıcının sanal dünyada etkileşimde bulunmasını ve edinim yaşamasını sağlar.

Nerelerde kullanılıyor yada deneyimleniyor?

2000’ler ile teknolojik gelişmelerin ürünleri küçülerek hızlıca ekran teknolojisindeki gelişmelerin de ivmesiyle günlük hayata ve basit insana tesir etmeye başladı. Giyilebilir cihazlar, ekranlarla melezlenen gözlükler tasarlandı. Dünyadaki bilim adamlarının imgesel olan pek oldukça tecrübe etme başarıya ulaştı.

Örneğin internasyonal dev firmalar kolayca akıllı gözlükler ile denemeler yapıyor. Google, Feysbuk, Microsoft ve Intel bunların içinde bulunuyor. Destekledikleri üniversite araştırmaları ışığında bu devler sınırları zorluyor; üretilen sanal gerçeklik gözlükleri de bağlı olan yazılımlar da gün be gün daha da oldukça kullanıcıya ulaşıyor.

Donanım ve yazılım geliştiricilerinin yardımıyla giderek daha oldukça alanda süratli birer edinim sunacak bu teknoloji geleceğimizi etkileyecek kuvvetli faktörlerden. Şimdi bile eğitimden, sağlığa, otomotivden, endüstriye pek oldukça alanda akıllı ekran ve gözlükler vasıtasıyla yavaş yavaş sanal gerçekliği deneyimlemeye başladık.

Çıkış alanlarından olan müdafa ve eğlence sektörleri ise bir taraftan başı çekiyor. (Bakınız: “VR teknolojisinin kullanılabileceği sektörler”) Bu alanlarda insanı yapabilecekleri açısından zenginleştiren, yaşamı kolaylaştıran ve benzersiz çözümlerle yenilikçi uygulamalar ortaya çıkıyor. Hedeflenen deneyimlere daha doğrusu bilgiye ulaşmanın günümüzde en yaygın ve kolay yolu olan cep telefonları yardımıyla yapacaklarımızın sınırlarını aşmak oluyor. Mobil erişim ve web, basit kulaklık ya da gözlüğün içine sığdırılarak bilim yaşamımıza daha da dokunuyor.

Devamlı gelişmekte ve kendince evrilmekte olan mekatronik olanaklar ve suni zeka yardımıyla bilim bu benzer biçimde hayalleri gerçek kıldı. Sanal gerçeklik için tasarlanan gözlükler ve bezer geliştirici aksesuarlar pek yakında her mevzuda yaşamı kolaylaştıran birer kişisel danışman olarak her yere sığdırılacak.

Bilim ve sanat erişim kolaylığı ile bir arada

Mesela Türkiye’deki Fransız Kültür Merkezleri benzer biçimde kurumlar bazen uygar sanatçıların işlerini yada oldukça meşhur müzelerin belli başlı koleksiyonlarını VR kullanarak konuk ediyorlar. Mona Lisa tablosunun fizyolojik olarak Türkiye’de sergilemek mümkün olmayabilir; sizin gidip görmeniz de oldukça maliyetli olabilir. Sadece sanal gerçeklik teknolojisi ile İzmir ya da Ankara’da aslına yakın bir deneyim yaşayarak bu şekilde hususi eserleri gözlemleyebilirsiniz.

Kısacası sanal gerçekliğin dokunmadığı bir alan yok. Bilhassa uygar sanat ile bilimin kim bilir birbirine bu denli yaklaştığı tek nokta sanal gerçeklik. Yaratılan atmosferle siz de gezegen yüzeyini ya da kilometrelerce uzak bir müzeyi hatta sevdiğiniz bir bilgisayar oyununun dünyasını keşfe çıkabilirsiniz. Üstelik her şey sizin bulunduğunu mekana gelip canlanacak ve bu unutulmaz tecrübeyi yaşamanızı sağlayacak. Akıl ve bilim çağının büyüsü de bu olsa gerek…

Gittikçe otomatikleşen ve kendiliğinden düşünen bir bilimsellikle dört yanımız sarılıyor. Sürücüsüz bir trafik mümkün mü sorusundan kendiliğinden yiyecek pişiren bir mutfağın hayaline kadar insan yarattıkları ile yaşamını kolaylaştırma isteği içinde bulunuyor. Giderek gelişen teknoloji ile evvel yalnız ekranda görülen bir çevreyi siz de içinde benzer biçimde deneyim edebilirsiniz. Çoğu zaman bir gözlük ya da başlık ve denetim kolları ile zihninizin görmüş olduğu görüntüyü yaşadığına ikna edilmesiyle bu dünyaya giriyorsunuz.

Gelecekte sanal gerçeklik

Sanal gerçeklik tesirinin kişisel uygulamalarda tesirinin gelişmesi planlanıyor. Bilgisayar oyunlarının bu hızla gelişen teknolojinin süratli ilerlemesinde oranı büyük normal olarak.  Keza oyun sektöründe de sanal gerçekliği yaşam benzeri ve fantastik dünyalarla görmeye devam edeceğiz. Film ve kitapların, bilimsel araştırmaların sanal gerçeklik kullanılarak üç boyutlu yazı benzeri materyallere dönüşmesi olasılığı nefes kesici. Bir taraftan keşfetme duygumuza hitap edecek gezi konseptleri, ekstrem sporlar ve ulaşılması güç bölgeler gene bu teknoloji vasıtasıyla evimizin salonuna geçek benzer biçimde duruyor. Zirvedeki rüzgarı akıllı telefonunuzla hissedebileceksiniz kısaca.

Günümüzde oyun sektöründe çığır açan aygıtlar giderek yaygınlaşıyor. Bunun eğlenceyle yarışan sıhhat ve eğitim sektörüne yansımasını da unutmamalı. Robotik ameliyat teknolojilerinde ve simülasyon eğitim olanaklarında esasen gelişmekte olan bir kullanım söz mevzusu. Uzun solukta gelişim dallanıp budaklanacak bir teknoloji üstelik yaşamı kolaylaştırarak gelişiyor. Gelişmeye devam de edecek.

Ek olarak “AR ile VR Arasındaki farklar nedir?” blog yazımız da ilginizi çekebilir.

Yorum yapın