Türkçe karşılığı Anlamsal Ağ olan Semantik Web, online içeriklerin yalnız insanoğlu tarafınca değil, yazılımlar tarafınca da kolayca anlaşılabilir, kullanılabilir ve yorumlanabilir olmasını amaçlayan bir web projesi olma özelliği taşıyor. Böylelikle bu yazılımların veriyi bulması, paylaşması ve birleştirmesi hedefleniyor. World Wide Web Ortaklık (W3C) tarafınca yaratılan Semantik Web, gelişen bir web eklentisi olarak karşımıza çıkıyor.
Semantik Web terimi ilk olarak 2001 yılının Mayıs ayında, Scientific American dergisinde W3C Başkanı Tim Berners – Lee, James Hendler ve Ora Lassila’nın ortak imzasıyla gösterilen makalede içeriyor. Yazılımların işini oldukça kolaylaştıran Semantik Web’in biz kullanıcılara sağlamış olduğu yarar ise, daha doğru arama sonuçlarına ulaşarak kullanışlı bir web deneyimine erişmemiz olarak belirtiliyor.
Semantik Web temelde birçok değişen teknolojinin, felsefenin ve prensibin birleşiminden oluşuyor.
Semantik Web’in Temel Özellikleri
Günümüzde bu ağın belirli bir parçası geliştirilmemiş ve hayata geçirilememiş olsa da gelecekte sisteme dahil olarak işleri kolaylaştırması planlanıyor. Semantik Web, şu an kullandığımız web dokümanlarının aksine, arama yaparken gerçek dünyanın nesnelerini de işin içine katıyor. Böylece data, yalnızca insanoğlu tarafınca değil, yazılımlar tarafınca da anlaşılabilir, yorumlanabilir ve değerlendirilebilir bir hal alıyor. HTML dilinden oldukca daha kuvvetli ve gelişmiş olan RDF (Kaynak Tanımlama Çerçevesi), OWL (Web Ontoloji Dili), RDFS (Kaynak Tanımlama Çerçevesi Şeması), SKOS, SPARQL benzer biçimde araçlar kullanıyor. Kullananların yapmış olduğu aramayla direkt ve ilintili içeriklere erişmesi, Semantik Web’i oldukca daha yararlı ve kullanışlı bir araca dönüştürüyor.
Semantik Web ile İnternet İçerikleri Arasındaki İlişki
İnsanlar, web yardımıyla Danca ‘kemer’ sözcüğünün bulabilir, en sevilmiş olduğu dizinin sürem finalini izleyebilir ya da oldukca istedikleri ayakkabıyı sipariş edebilirler. Sadece, bir bilgisayar bu işlemleri insan yönlendirmesi olmadan gerçekleştiremez. Bu sebeple web sayfaları makinelerin okuması için değil insanların okuması için tasarlanmıştır. Semantik Web ise bilgisayar tarafınca anlaşılabilir, bilgiyi bulup paylaşabilir ve birleştirebilir. Böylelikle vakit kaybı olan işler aniden otomatikleştirilir.
Mesela; bir bilgisayar, indirime girmiş İphone 6S ve üstü modellerin satılmış olduğu ve çarşamba günleri saat 21:00’a kadar açık olan dükkanların listesini bulabilir. Günümüzde bu şekilde bir sıralama oluşturabilmek için her siteyi ayrı ayrı tarayan ve indeksleyen arama motorlarına ihtiyacımız var. Semantik Web, birbirleriyle ilişkili olan bu bilgilerin bilgisayarlar tarafınca işlenerek birleştirilebilmesini elde eden ortak bir standart belirlemiştir.
Semantik Web’in yaşamımıza girişiyle beraber yalnız kullanıcılar değil, içerik üreten web site sahipleri de etkilenecek. Site sahiplerinin temel amacı, arama motorlarında üst sıralarda yer alarak site trafiğini arttırmak, buna doğru orantılı şekilde de gelirlerini arttırmaktır. Bu aşamada da Semantik Web’i tanımak ve idrak etmek gerekiyor.
Semantik Web, web sayfalarında bulunan sayfa içerikleri, başlıkları, bağlantıları ve öteki tüm unsurları sınıflandırıyor. Sonuçta aranan içeriğin daha doğru ve daha kuvvetli bir halde sıralanarak kullanıcıya sunulması sağlanıyor. Günümüzde web içerikleri, insanoğlu tarafınca anlaşılabildiği benzer biçimde makinalar tarafınca da anlaşılabiliyor. İnternet üstünden paylaşılan tüm içerikler, arama motorları tarafınca eş anlamlılar, alt türleri ve varyantları şeklinde kullanıcının yapmış olduğu aramayla eşleştirilecek şekilde kategorize ediliyor. Bu durum, içeriklerin daha nitelikle bir şekilde hazırlanması gerekliliğini doğuruyor.
Internet sayfası sahibiyseniz, sitenizde yer edinen yazı, görsel, video, etiket başlık benzer biçimde tüm unsurlar Semantik Web tarafınca sınıflandırılması ihtiyaç duyulan unsurlar olarak algılanıyor. Bu sebeple, arama motorları sizin mevcut içeriğinizi tanımlamaya başlamadan ilkin sizin içeriklerinizi tanımlamanız ve sınıflandırmaya uygun bir şekilde kategorize etmeniz oldukça mühim bir hal alıyor. Bu sebeple, etiketlendirilmeyen yada sınıflandırılmayan her içerik Semantik Web için tekrardan tanımlanması ihtiyaç duyulan unsurlar olarak algılanıyor. SEO odaklı hazırlanan ve doğru şekilde tanımlanan içerikler, arama motorlar tarafınca ödüllendiriliyor. Bu ödüllendirme, içeriğinizin arama motorlarında üst sıralarda yer alması ile sağlanıyor.
Semantik Web’in Geleceği
Semantik Web, her geçen gün gücüne güç katıyor. Bu oluşumun böylesine güç kazanmasındaki en büyük görevi gene insan oynuyor. Bunu ne şekilde mi yapıyoruz? Arama motorlarında yaptığımız her arama, etiketlediğimiz her fotoğraf, paylaştığımız her video, kısacası oluşturduğumuz ya da mevcud tüm içerikler Semantik Web’in güç kazanmasına ön ayak oluyor. Semantik Web’in geleceği hakkında en nitelikli yorumu ise bu oluşumun kurucusu ve geliştiricisi olan Tim Berners – Lee tarafınca yapılmış. Lee, ”İnternet için bir haya kuruyorum. Bilgisayarlar, internette yer edinen tüm veriyi, içerikler ve insanlarla bilgisayarlar içinde gerçekleşen tüm işlemler benzer biçimde çözümleme etmeyi başaracaklar. Şu an için hayata geçirilmemiş olsa da, kullanılmaya başlandığı vakit ticaretin günlük mekanizmaları, siyaset, günlük yaşantımızdaki rahat ve can bunaltan işler birbirleriyle konuşan ve yazışma kuran makineler tarafınca yürütülecek. İnsanlık tarihinde yüzyıllardır konuşulup duran dijital ajanlar en sonunda yaşamımıza girecek.”
W3C Başkanı Tim Berners – Lee’nin bu öngörüsü ya da düşsel ne aşama gerçekleşir bunu vakit gösterecek fakat, şu an için Semantik Web’in oldukça akıllı olduğu birçok insan tarafınca yararlı işlerde kullanılarak yaşamı kolaylaştırdığı söylenebilir.