Sert Ünsüz Harfler

Sert Ünsüzler: p, ç, t, k, s, ş, h, f harfleridir.
Sert ünsüzler, ses telleri titreşmeden oluşurlar.
Sert ünsüzlerden bazılarının yumuşak karşılıları vardır : b-p, c-ç, d-t, g-k

Sert ünsüz harfler kendi aralarında iki kısma ayrılır:
1) Devamlı Sert Ünsüzler: s, ş, h, f
2) Süreksiz Sert ünsüzler: p, ç, t, k

Detaylı Ünsüzler Mevzusu:

ÜNSÜZ ( Sessiz ) HARFLER : Tek başına okunamayan, hece olamayan ve sadece bir sesli harf yardımı ile seslendirebildiğimiz harflerdir.

Bunlar:b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z “dir.
Ünsüz harfler kendi aralarında iki kısma ayrılır:
a) Sert Ünsüzler: p, ç, t, k, s, ş, h, f
b) Yumuşak Ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z

Sert ünsüz harfler kendi aralarında iki kısma ayrılır:
i) Devamlı Sert Ünsüzler: s, ş, h, f
ii) Süreksiz Sert ünsüzler: p, ç, t, k

Yumuşak ünsüzler kendi aralarında iki kısma ayrılır:
i) Devamlı Yumuşak Ünsüzler: ğ, j, l, m, n, r, v, y, z
ii) Süreksiz Yumuşak Ünsüzler: b, c, d, g

ÜNSÜZ HARFLERLE İLGİLİ KURALLAR


1. SERT SÜREKSİZ HARFLERİN YUMUŞAMASI:
Süreksiz sert ünsüz harflerle ( p, ç, t, k ) biten sözcükler, sesli harf yada sesli harf ile süregelen bir ek aldıkları vakit sonlarındaki sert ünsüz harf yumuşayarak (b, c, d, g, ğ ) olur. BU kurala ” sert sesizlerin yumuşaması ” denir.

ÖRNEK:

Çorap + -ın = Çorabın
Sarnıç + -a = Sarnıca
Kağıt + -ın = Kağıdın
Toprak + -a = Toprağın
Denk + -i = Dengi

NOT 1: Tek heceli bazı sözcükler bu kurala uymaz.
ÖRNEK:
Süt, çöp, üst, tek, ak, ip, sırt, sap, kat, üç, saç, aç, kabahat, et…

NOT 2: Yabancı sözcükler bu kurala uymaz.
ÖRNEK:
Hukuk, millet, illet, saat, …

NOT 3: Hususi adların yazılışında bu kaide geçerli değildir. bir tek okunuşunda, söylenişinde geçerlidir.
ÖRNEK: ” Ahmet’in “
şeklinde yazarız fakat, ” Ahmed’in “ şeklinde okur, söyleriz. ( Bu noktaya ‘ hususi adlar ‘ mevzusunda detaylı olarak değineceğiz.

2. ÜNSÜZLERİN BENZEŞMESİ:
Türkçe’de ” p, ç, t, k, s, ş, h, f ” harfleri ile biten sözcüklerden sonrasında, ” c, d, g ” harfleri ile süregelen ekler gelirse; ekin ilk harfi ” ç, t, k ” olur. Bu kurala yumuşak sessizlerin sertleşmesi, özetlemek gerekirse benzeşme denir.

ÖRNEK: Dolap + –cı = Dolapçı
Ağaç + –dan = Ağaçtan
Dost + –ca = Dostça
Tarak + –da = Tarakta
As + –gı = Askı
Koş + –du = Koştu
Sabah + –dan = Sabahtan
Yulaf + –dan = Yulaftan

NOT: Bileşik sözcüklerde bu kaide uygulanmaz.


  1. sert ünsüz harfler
  2. sert ünsüz harfler nedir
  3. sert ünsüz harfler hangileridir
  4. rusça sert ünsüz harfler
  5. sert sessiz ünsüz harfler
  6. ünsüz harfleri sert ünsüzler ve yumuşak ünsüzler olarak sınıflandırır

Yorum yapın