* Yılanı gören at birden şaha kalktı.
* Mutfaktaki pislikleri çöpe at.
* Al bayrağıma sarılı cansız bedenimi al.
* Gül: “Gül.” dedi, bülbüle.
* Kalem bu şekilde çalınmıştır yazıma
Yazım kışıma uymaz, kışım yazıma
* Kırda yaptığımız piknikte yanımıza kır saçlı bir yaşlanmış geldi.
* Adresimi derhal bir kenara yaz.
Bu yaz yurtdışına çıkmayı düşünüyorum.
* Depodaki bidonlar ağzına kadar dolu.
Bu mevsimde buralarda dolu yağar.
* Ben, sizinle gelmek istemiyorum.
Çenesinde minik bir ben vardı.
* Yaralı yolcu, oldukca kan kaybediyor.
Güler yüzüne, tatlı sözlerine kandım.
* Küçücük bir kara parçası için cenk çıkacaktı.
Senin kara gözlerin aklımı başımdan aldı.
* Kadının sol eli kapıya sıkışmış.
El sözüne kanıp da yuvanı yıkma.
* Düğün evine hangi yoldan gideceğiz?
Sinirinden annesinin saçını yolmuş.
* Çiftlikteki atların bakımıyla kim ilgileniyor?
Canı bir şeye sıkıldığında suya taş atar.
* Okulunuzda kaç tane bilgisayar var?
Yaylaya gece yarısı varmışlar.
* Köylü bayanlar çayın kenarında çamaşır yıkıyorlar.
Yemeğin üstüne bir bardak demli çay iyi gider.
* Altınlarını sandığın içine saklamış.
Terli terli buzlu su içmiş, sonrasında da hastalanmış.
* Minik bir salla karşı kıyıya geçtik.
Evladı derhal bakkala sal, kahve ile şeker alsın.
UYARI: Bir sözcüğün mecaz ya da yan anlamıyla sesteş anlamlılık karıştırılmamalıdır.
* Bu sözler bazılarına oldukca dokunacak. ( mecaz anlam )
* Omzuma bir el dokundu. ( gerçek anlam )
* Bu yaz, bir mektup yaz. ( sesteş )
NOT: Sesteş sözcükler çoğu zaman halk edebiyatında cinaslı manilerde kullanılır.
Sesteş Nedir ?
Yazılışı ve okunuşu aynı olduğu hâlde anlamları değişik olan kelimelerdir. Bunlar yalın hâlde olabildikleri şeklinde ek almış hâlde de olabilirler. Şiirde cinas olarak kullanılır ve cinaslı kafiye yapılır.
Örnekler:
Gül: 1. çiçek, 2. gülmekten komut
Kır: 1. kırsal alan, 2. kırmaktan komut, 3. beyaz
Yazma: 1. baş örtüsü, 2. yazmaktan negatif komut, 3. yazma işi
Ek almış kelimelerle, ek almış ve almamış kelimeler içinde da eş seslilik söz mevzusudur. Bu ekler görevce değişik ekler de olabilir:
Örnek:
Siyah anlamındaki “kara” ile “kar-a” (-a: yönelme hâl eki) şeklinde
Uyarı 1 : “hala” ve “hâlâ”, “kar” ve “kâr”, “tane” ve “âdet” kelimeleri eş sesli değildir. Okunuşları ve anlamları farklıdır.
Uyarı 2 : Eş sesli kelimelerle oldukca anlamlı sözcükleri karıştırmamak gerekir. Eş seslilikte değişik sözcükler söz mevzusu iken, oldukca anlamlılıkta ise bir sözcüğün değişik anlamları söz mevzusudur.
Mesela:
“Çay kenarında çay içmek oldukca keyiflidir.” cümlesindeki “çay” sözcükleri iki ayrı sözcük olup eş sesli sözcüklerdir. Sadece,
Su ile dolu şişeyi bir kenara bıraktı.Tabanca dolu olabilir, dikkat edin. Dağ bayır keklik dolu.
Cümlelerinde ise bir tek sözcüğün (dolu) değişik anlamlara gelecek şekilde kullanımı söz mevzusudur.
- Eş sesli kelime örnekleri
- Sesteş
- Eş Sesli Kelimeler
- Yaş Kelimesinin Eş Seslisi
- Baş Eş Anlamlısı
- Yol Kelimesi İle Cümleler
- İç Sesteşi
- Bağ Sesteşi
- Belin Kaç Anlamı Vardır
- O, Anası Kadar Becerikli Değildi Sesteş Var Mı Sesteş Var Mı
- Koyun Sesteş Midir
- Kara Kelimesinin Sesteşi
- Eşsesli
- Sesteş Kelimeler
- Düş Kelimesinin Eş Seslisi