Çözünürlük görüntü oluşturan bir ekranın içinde bulunan px sayısıyla ifade edilebilir. Başka türlü de ifade etmek gerekirse dikeyde ve yatayda olmak suretiyle ekranda mevcud px sayısına çözünürlük deniyor. Mesela 1920×1080 çözünürlüğe haiz bir ekran olduğu düşünülürse bunun px sayısı 2,073,600 olarak hesaplanıyor. Çözünürlük farklarıyla görüntü kalitesi değişerek bunlara nazaran oyunlar ve filmler üretiliyor ve pazarlanıyor. Bu yüzden px sayısı son aşama mühim bir kriter.
Px Nedir ve {Nasıl} Çalışır?
Dijital ortamda görsel olarak anlatılan görüntünün en küçük birimine px adı veriliyor. Çoğu zaman kare şeklinde olan yüzlerce hatta milyonlarca pikselin bir araya gelmesiyle oluşan görsel de görüntü adını alıyor. Bu durum günlük hayata geçen bazı ifadelerle de açıklanabilir. Örneğin insanların fotoğrafta px px çıkmış ifadesi fotoğrafı oluşturan renk parçacıklarının belli olmasıyla bağdaştırılabilir. Ilk olarak bilmek lazım ki px sayısı 1 inch kare olarak biliniyor. 2.54 genişliğinde ve yüksekliğinde bir fotoğraf düşünülsün bu bir inch karede ne kadar oldukca px olursa aynı oranda kaliteli görüntü elde ediliyor. Örnekte de bahsedilmiş olduğu şeklinde fotoğrafların boyutları aynı olabilir fakat netlikleri içlerindeki kare sayılarıyla kısaca px adetleriyle orantılı olarak artıyor ya da azalıyor.
Pikselin ve Çözünürlüğün Önemi
Px ve çözünürlük arasındaki ilişki görüntü kalitesi için oldukca mühim bir bağıntı. Şundan dolayı px ve çözünürlük içinde olan ilişki bir ekranın parlaklığını, canlılığını, keskinliğini ekranın haiz olduğu px yoğunluğunu kısaca çözünürlüğünü açıklıyor. Düşük çözünürlük azca px yüksek çözünürlük oldukca px olarak da yorumlanabilir. Hatta bir fazlaca düşük çözünürlüğe haiz olan görüntüler kare kare olacak kadar fena bir durumda gözükebilir. Bunların aksi durumunda ise yüksek çözünürlüğünde olan ekranlarda daha yoğun ve fazla px bulunması görüntünün canlılığını arttırarak görüntüye netlik kazandırıyor. Onlarca pikselin bir araya gelmesi tek bir pikselmiş görüntüsü vermesini sağlayarak görüntünün net ve keskin olmasını sağlıyor. Bu sebepten dolayı çözünürlük değerlerinin iyisi kötüsü yapılacak işle ilgili bir durum. Oyun oynamaktan, film izlemeye kadar hatta oyunların kalitesine nazaran ekran kalitesi farklılık gösteriyor.
Çözünürlük Farkları ve HD Nedir?
Telefon, bilgisayar, tablet, oyun konsolları olsun kullanıcılara belirli ölçütleri kapsayan görüntü kalitesi sunuyor. 360p, 480p, 720p, 1080p şeklinde değişik birimlere haiz olan çözünürlük birbirleri içinde hep benzetme halinde ve bunu idrak etmek için ilk olarak HD’nin ne bulunduğunun bilinmesi gerekiyor. Bu fark bilinirse daha sıhhatli yorumlar yapılabilir. High-Definition kısacası HD olarak adlandırılan bu kelime bulunmuş olduğu vizyonun çözünürlük seviyesinin belli bir kalitede bulunduğunu gösteriyor. Mesela 144p denip de HD denilebilecek bir çözünürlük mevcut değil. HD kategorisine giren çözünürlükler 720 ve 1080p olarak söylenebilir. HD terimi görüntü kalitesinin yüksek bulunduğunun bilgisini kullanıcılara veriyor. Bu durum yardımıyla bir tek HD görüntü karesi meydana getirilirken seyirciye daha çok detay aktarılıyor ve bu da görüntünün daha kaliteli olması sağlanıyor.
720P ile 1080P arasındaki Farklar
HD denince karşılaştırılan çözünürlük olarak ortaya 720p ile 1080 çıkıyor. Öncelikli olarak bu iki çözünürlüğü px sayısı olarak karşılaştırmak mümkün. Bu iki çözünürlük arasındaki temel fark px sayısı olarak öne çıkıyor. 720p çözünürlük 1 milyon piksele sahipken 1080p çözünürlük için bu sayı 2 milyonu bulabiliyor. Buradan da anlaşılacağı suretiyle 1080p daha çok çözünürlüğü haiz. Aslına bakarsan bu çözünürlükler de belli yatay ve dikey px oranlarını barındırıyor. Mesela 1280×720, 1920×1080 ölçüleri ele alınarak olursa çarpımları sonucu bulunan px sayısından da hangisinin çözünürlüğünün yüksek olduğu ortaya çıkıyor. 1. sayı yatay 2. sayı da dikey px sayısını açıklıyor. Bu noktadan hareketle 1080p’nin 720p’den sonrasında ortaya çıkarak geliştiğini söylenebilir.
1080p son zamanlarda ortaya çıkan ve son kullanılan hızla gelişen teknolojinin ürünü olarak kullanıcısına hizmet veriyor fakat 720p hizmetini de bazı oyun konsollarında görmek ne mümkün olan bir durum. Netice olarak bir yere varmak gerekirse eğer bu iki çözünürlük birimi içinde farklar olduğu inkâr edilemez fakat bunu tv ekranından direkt ayırmak {hiç de} kolay değil.
Çözünürlük Ayarları
Ekran çözünürlüğü ekranda görüntülenen resimlerin yada metinlerin net gözükmesi olarak açıklanabilir. 1600×1200 şeklinde çözünürlüğe haiz olan resimler ya da metinler daha net gözüküyorlar ve görüntüleri daha minik olduğundan ekrana oldukca daha çok öge sığıyor. 800×600 px benzeri daha düşük çözünürlüğünde olan ekrana da daha azca öge sığıyor sadece daha büyük halde görünüyor. Ek olarak kullanılan çözünürlük bununla beraber kullanılan monitörün de özelliğiyle ilgili bir durum. Düz açık oturum ekran olarak malum LCD monitörler ve dizüstü bilgisayar ekranları da çoğunlukla yüksek çözünürlük kullanımı için uygun üretiliyor. Monitörlerin büyüklüğüyle de monitörün yüksek çözünürlüğe haiz olması da doğru orantılı olarak artıyor ve azalıyor.
Çözünürlük Arttırma
Fotoğrafların çekilmiş olduğu makinelerin hepsi maalesef aynı kalitede değil ve her üründe olduğu şeklinde fotoğraf makinelerinde ya da telefonların kamera özelliklerinde farklılıklar mevcut. Bu yüzden insanoğlu çektikleri fotoğrafların hepsinde istediği kaliteyi elde edemiyor ve fotoğrafların çözünürlüklerini arttırarak fotoğrafları daha kaliteli hale getirmeye çalışıyor. Çözünürlük arttırma ortaya çıkan bu yazılımla {hiç de} küçümsenmeyecek kadar mühim bir işleve haiz. Google ve Apple şeklinde firmalarda bu alana yapmış olduğu ciddi yatırımlarla öne çıkıyor ve birbiriyle rekabet ediyor. Buzlanmış pikseller ilk olarak bu işlemde dikkat çekse de buzlanmalar yerini sonradan daha ince detaylara bırakıyor. Bu hizmeti parasız veren bazı web sayfaları da var. Seçilen fotoğraf sürüklenerek sayfaya bırakılıp umut ediliyor ve kalite iyileştiriliyor. Bunların sonucunda da resmin boyutu orijinal boyutuna nazaran kalitesi yükseldiği için büyümüş de oluyor. Let’s Enhance isminde proje denenerek düşük çözünürlüğünde olan resimler bir başyapıta dönüştürülebilir.