Sivil cemiyet kuruluşu hakkında data vermeye çalışalım. Toplumsal ilişkiler ve toplumsal örgütler ağı olan toplumların sürekliliği, toplumu oluşturan kişi, grup ve toplulukların asgari müşterekle birleşmelerine, bununla beraber birbirlerinin haklarına saygı göstermelerine bağlıdır.
Cemiyet yapısı ve işleyişi açısından ikili sınıflanma çerçevesinde çözümleme edilmektedir. Bu çerçevede, çoğu zaman kırsal yaşam tarzını niteleyen cemaat yapısında; biz duygusunun hakim olduğu, kapalı ekonomik yapı, birincil ilişkiler ve benzeşik nüfus yapısı vardır.
Cemaat tipi toplumsal yapıda, demokratik bölge, mezhep, tarikat, feodalite, kabile, etnik grup yada ideoloji çatışmalarına sürüklenebilir. Bu sebeple parti ve ideoloji bir mezhep ya da kabile benzer biçimde algılanmakta, dolayısıyla toplumda sorunları rasyonel uzlaşmalarla çözmek ve demokratik siyasal mekanizmayı işletmek mümkün olmamaktadır.
Toplum tipi toplumsal yapıda ise bölge, mezhep, tarikat, etnik grup, ideoloji benzer biçimde değerler değişik tarzda ve halde korunmakla beraber, toplumsal ve kültürel faaliyetlerde birbirine bağlıdırlar. Bireyler iş yeri, sendika, meslek kuruluşu, mahalli yönetimler, toplumsal yardım kurumları, sanat ve spor kuruluşları ve siyasal partilerde çalışmaktadırlar. Sivil cemiyet örgütleri, hususi ve kamu sermayesi haricinde kalan, beşeri ana para denilen bir örgütlenmeye dayanır. Beşeri ana para, insanoğlu arası dayanışmanın olmazsa olmaz temel etik değerlerine ve yurttaş olma bilincine karşılık gelmektedir. İnsani yardımlaşma, dayanışma, minik benzer biçimde görünse de etrafta yaşanmış olan günlük sorunlarla ilgili mesuliyet alma, sorunların çözümü hakkında tavsiyeler geliştirebilme beşeri sermayenin en mühim özelliklerindendir.
Sivil cemiyet kuruluşu adından da anlaşılacağı suretiyle, sivil cemiyet tarafınca oluşturulan, cemiyet yararına hizmet eden kar amacı gütmeyen kuruluşlardır.
Türkiye’de sivil cemiyet kuruluşu denince ilk akla gelenler aşağıda listelenmiştir.
- TEMA (Türkiye Erozyonla Savaşım ve Ağaçlandırma)
- Türk Kızılayı
- AKUT (Arama Kurtarma)
- Yeşilay
- LÖSEV (Lösemili Çoçuklar Vakfı)
- Mor Çatı Hanım Sığınağı Vakfı
- Hanım Haklarnı Koruma Derneği
- TOG (Cemiyet Gönülleri Vakfı)
- TEGV (Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı)
- TEV (Türkiye Eğitim Vakfı)
- TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Vakfı)
- AÇEV (Anne Çocuk Eğitim Vakfı)
- Mehmetçik Vakfı
- ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıklarını Değerlendirme Vakfı)
- TÜKODER (Tüketiciyi Koruma Derneği)
- ÇYDD (Modern Yaşamı Destekleme Derneği)
- HAYKOD (Hayvanları Koruma Derneği)
“Sivil Toplum Kuruluşu Nedir? – Ne Demek?” üzerine bir yorum